Τα στοιχεια που δημοσιευονται στην παρουσα αναρτηση, μας βοηθουν να αποκομισουμε μια πληρεστερη αποψη, αφ ενος για την χρηση της γης, τα ορια του ζωτικου χωρου του Αρχανιου αλλα και την διαχρονικη διαφοροποιηση τους, και αφ ετερου τον βαθμο της κτηνοτροφικης ενασχολησης των κατοικων, μεσω των καταγεγραμμενων εκτρεφομενων ζωων που αναφερονται στα εγγραφα, κατα τα μεσα του 19ου αιωνα.
Στο παρακατω εγγραφο περιγραφονται τα ορια της δικαιοδοσιας βοσκησης του Αρχανιου ως εξης
- Ανατολικα - Γραμμενη Ραχη(σημερινη Γραμμενη).
- Δυτικα - Πλατυστομο.
- Βορεια - Ασπροκκλησια.
- Νοτια - Σπερχειος ποταμος.
 |
| Περιγραφη των οριων, και των λειβαδιων. |
Τα δε λειβαδια και βοσκηματα κατονομαζονται ως εξης
- Μαυραλη. - Ιδιοκτητης το Ελληνικο κρατος, νομη 1/2 το Αρχανι, 1/2 η Γραμμενη.
- Αμυγδαλια. - Ιδιοκτητης το Ελληνικο κρατος.
- Αρχανακη. - <<Εθνικα μεμιγμενα με ιδιωτικα>>
- Περιφερεια Αρχανιου.-Χωρητικοτης 1000 ζωα.
- Τρανο Αρχανι λειβαδι. - Ιδιοκτητης ο Ιωαννης Κωλλετης.
Η Ασπροκκλησια που ηταν και το βορειο οριο, ηταν εκτος της δικαιοδοσιας βοσκησης του Αρχανιου, υπαγοταν στην Συκια, και ανηκε μαζι με τις Σκουριες και την Ρουζια στον Ασβεστη, ιδιοκτησιας κατα το ημισυ του Ελληνικου κρατους και κατα το αλλο ημισυ της Μονης Αγαθωνος, οπως εμφαινεται απο το παρακατω εγγραφο, αλλα και απο αρκετα αλλα που εχουμε βρει στα Γενικα Αρχεια του Κρατους.
Το καθεστως χρησης αυτων των λειβαδιων του Ασβεστιου αμφισβητηθηκε, και υστερα απο δικαστικες μαχες, αποδοθηκαν στο Αρχανι. Οι Ασβεστιωτες ισχυριζονται, -ισως δικαιως-, οτι οι Αρχανιωτες χρησιμοποιησαν τα <<ισχυρα>> πολιτικα μεσα που διεθεταν, για να εξασφαλισουν την ανατροπη του προηγουμενου καθεστωτος χρησεως. Αυτο πιθανον να ισχυει, καθοτι τοσο ο Κωλλετης οσο και ο Χατζισκος (και οι κληρονομοι τους), διεθεταν μεγαλη ακινητη περιουσια στην περιοχη μας, και ισως το δικαιωμα χρησης των λειβαδιων απετελεσε ενα ειδος αντιπαροχης, ουτως ωστε να κατευνασουν τις διενεξεις που ειχαν απο το 1834 με τους Αρχανιωτες, σε σχεση με την υποτιθεμενη αγορα εκ μερους του Κωλλετη του Αρχανιου, Μακρυσης και Παλιουριου απο τους Οθωμανους. Τελος με την αποφαση 33/1956, η Επιτροπη Απαλλοτριωσεων Λαμιας, παραχωρησε 10.000 περιπου στρεμματα εκ των συνολικα 13.753 του λειβαδιου Συκα-Ασπροκλησιας, σε ακτημονες κτηνοτροφους οι οποιοι για δεκαετιες χρησιμοποιουσαν το λειβαδι.
Να σημειωσουμε επισης, οτι και για το λειβαδι της Αμυγδαλιας, εκτασεως 340 στρεμματων υπηρξαν δικαστικες προσφυγες απο τους Μακρυσιωτες. Το περιεργο της υποθεσεως ειναι οτι ενω αρχικα η δικαστικη αποφαση ηταν υπερ του Αρχανιου, το 1966 οχι μονο ανατραπηκε η εν λογω αποφαση, αλλα ο δικαστής κρίθηκε ότι είχε ζημιώσει τους ενάγοντες Μακρυσιωτες, όταν λανθασμένα -«εξ ασυγγνώστου αμελείας»- απέρριψε σχετική αίτησή τους, με την αιτιολογία ότι κύριοι της γης ήταν οι κάτοικοι Αρχανίου «αποκτήσαντες ταύτην διά χρησικτησίας» και ότι οι κάτοικοι Μάκρης ήταν «απλοί κύριοι του δικαιώματος... χειμερινής χορτονομής» και του επιβλήθηκε να καταβάλει για ζημιά σε κάθε ενάγοντα Μακρυσιωτη το ποσόν των 3.000 δραχμών.
Περι το 1840, στο λειβαδι Τρανο Αρχανι ιδιοκτησιας του Κωλλετη, βοσκουσαν τα ποιμνια τους ξενοι τσελιγκες εναντι ενοικιου, ενω οι ντοπιοι κτηνοτροφοι, περιοριζονταν στην λεγομενη Περιφερεια του Αρχανιου, και στο λειβαδι Αρχανακι. Το Αρχανακι χαρακτηριζεται ως <<εθνικα μεμιγμενα με ιδιωτικα>>, δηλ. υπηρχαν ιδιοκτησιες τοσο εθνικες-κρατικες οσο και ιδιωτικες, ανακατεμενες.
Οι ξενοι κτηνοτροφοι που βοσκουσαν στο Τρανο Αρχανι, κατονομαζονται και ειναι οι εξης για το 1840.
- Λαμπρος Ακριδας με 251 προβατα, 263 γιδια και 27 αλογα.
- Αναστασης Πλεζιδης με 183 προβ. 155 γιδ. και 5 αλογα.
- Λαμπρος Τσοκανης με 258 προβ. και 10 αλογα.
- Κομπουρας Δημητριου με 207 προβ. 205 γιδ. και 5 αλογα.
- Βαγγελης Κοντογιαννης με 178 προβ. 129 γιδ. και 6 αλογα.
- Λαμπονικος με 28 προβ.
Δηλαδη συνολικα τα ξενοφερτα ζωα ηταν- 1105 προβ., 752 γιδ., και 53 αλογα.
Οι κατοικοι του Αρχανιου βοσκουσαν οπως ειπαμε στην λεγομενη Περιφερεια και στο Αρχανακι και κατειχαν συνολικα τα εξης ζωντανα κατα το ετος 1840.-
- 581 προβατα.
- 399 γιδια.
- 51 χοιρους.
- 43 αλογα.
- 103 γελαδια.
- 24 μουλαρια-γαιδουρια.
Κατοπιν ολων αυτων , μπορουμε να πουμε οτι στον ευρυτερο χωρο του Αρχανιου υπηρχε εντονη κτηνοτροφικη δραστηριοτητα, γι αυτο και ο Πουκεβιλ περνωντας απο την περιοχη μας περι το 1810, στο βιβλιο του <<Ταξιδι στην Ελλαδα>> κατατασσει το Αρχανι στα βλαχοχωρια, η οποια αναπτυχθηκε περαιτερω με τον ερχομο των κτηνοτροφικων οικογενειων απο την Ευρυτανια, και αλλες περιοχες της Φθιωτιδος, που εδωσαν νεα ωθηση σε αυτον τον ζωτικο κλαδο της οικονομικης αναπτυξης και ευρωστιας ενος τοπου.
ΠΗΓΕΣ
- Γενικα Αρχεια του Κρατους
- Γεωργ. Χρ. Καραγκουνη <<Γνωριστε τον Ασβεστη>>Λαμια 2005.
- http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=232397
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου